2 การทำสงคราม

การทำสงคราม

ซุนวูกล่าวว่า ทุกสิ่งล้วนขึ้นอยู่กับความเชี่ยวชาญด้านการยุทธ์ การเคลื่อนทัพต้องใช้ยานพาหนะหลายพันคัน ยานพาหนะแต่ละคันต้องบรรทุกหลายพันเที่ยว กองทัพต้องใช้อาวุธมหาศาล ใช้ภักษาหารหลายพันไร่ เป็นเหตุของการขาดแคลนทั้งภายในและภายนอก ทุกกองทัพล้วนผลาญทรัพยากรดุจผู้รุกราน ใช้กาวและสีในงานไม้ ใช้โลหะสร้างเกราะหุ้มรถรบ ผู้คนบ่นอึงถึงเศษโลหะเหลือคณา เหล่านี้ คือ อุปสรรคสำหรับการรวบรวมกำลังพลนับหมื่นแสน ใช้กองทัพเป็นเหตุให้ชัยชนะมีราคาแพง การรอนานเป็นเหตุให้กองทัพย่อหย่อนพ่ายแพ้ง่าย โจมตีเมืองหลวงเปลืองกำลัง การสัปยุทธ์ยืดเยื้อหนักหน่วงที่ผลาญทรัพยากรของชาติเป็นเรื่องไม่ถูกต้อง ปล่อยให้กองทัพซบเซา เราจะถูกย่ำยี ปล่อยกองทัพให้ปลกเปลี้ย เงินจะหมดไปจากท้องพระคลัง กองทัพอ่อนแอเป็นเหตุให้ศรัตรูฮึกเหิม ไม่ว่าเราจะปราดเปรื่องเพียงใดล้วนไม่สำคัญ ความสิ้นเปลืองย่อมเป็นอุปสรรคต่อการก้าวไปข้างหน้า อาจมีผู้ทำสงครามอย่างหุนหัน แต่จะไม่มีการทำสงครามอย่างช่ำชองเชี่ยวชาญที่ใช้เวลานาน จะทำศึกนาน หรือจะเลือกให้ประเทศเข้มแข็ง สองสิ่งนี้ไม่สามารถทำได้ในเวลาเดียวกัน

ไม่คาดคิดถึงภัยที่จะได้จากการใช้กำลังทหาร ย่อมคาดฝันถึงประโยชน์จากการใช้กองทัพไม่ได้เฉกเช่นกัน หากต้องการได้ผลดีจากการศึก จงอย่าเกณฑ์รี้พลให้บ่อยเกิน อย่าบรรทุกเสบียงให้มากเกิน ยึดประโยชน์ของชาติเป็นหลัก ใช้เสบียงของข้าศึกให้เกิดประโยชน์ ให้กองทัพของเราขนข้าวของเฉพาะที่จำเป็น

ชาติต้องเฉือนเนื้อตนส่งให้กองทหารที่อยู่ไกล การขนส่งทางไกลใช้จ่ายสูง ทำให้ครอบครัวมากมายต้องเดือดร้อน กองทหารทำให้ข้าวของแพง ราคาแพงบั่นทอนความมั่งมี หากความมั่งมีถูกบั่นทอน กองทหารก็ยิ่งขาดแคลน กองทหารใช้ทรัพยากรของทั้งชาติ สงครามทำให้ครอบครัวในชาติไม่มีอะไรเหลือ สงครามทำให้ครอบครัวมากหลายต้องเดือดร้อน อย่างน้อยสามในสิบครอบครัวต้องเป็นเช่นนี้ สงครามทำให้ท้องพระคลังว่างเปล่า กองทหารขาดแคลน ทำให้จำนวนม้าขาดหาย เกราะ หมวกและธนูจะถูกทิ้ง ดาบและโล่จะสูญหาย เกวียนจะไร้วัวเทียม สงครามผลาญได้ถึงหกในสิบของทุกอย่างในชาติ
เพราะเหตุนี้แม่ทัพผู้สามารถจึงต้องใช้เสบียงของข้าศึก อาหารข้าศึกหนึ่งถ้วย มีค่าเท่ากับของเรายี่สิบถ้วย ข้าวข้าศึกหนึ่งถัง มีค่าเท่ากับของเรายี่สิบถัง ฆ่าข้าศึก แล้วพวกเขาจะเดือดดาล ยึดทรัพย์สิน ข้าศึกจะขาดกำลัง จงแย่งชิงเกวียนบรรทุกเสบียงของข้าศึก ใช้กำลังที่เหนือกว่าเข้ายึดเสบียงของข้าศึก ให้รางวัลกับคนแรกที่ทำได้สำเร็จ แล้วเปลี่ยนป้ายชื่อและธงเป็นของเรา นำเข้าไปรวมกับกองเกวียนของเราเพื่อเพิ่มความเข้มแข็งในการส่งกำลังบำรุง ทหารแข็งแรงกองทัพเข้มแข็ง นี่คือการทำฝ่ายตนเองให้เข้มแข็งเพื่อสยบฝ่ายตรงข้าม

จงคว้าชัยมาโดยยอมให้เกิดความสูญเสียน้อยที่สุด หลีกเลี่ยงการรบที่ยาวนานและสิ้นเปลือง ความเชี่ยวชาญการศึกคือหัวใจ มันตัดสินอนาคตของรัฐ มันตัดสินว่าชาวบ้านจะอยู่ได้อย่างเป็นสุขหรือทุกข์ยาก